بافت پارچه ابریشمی از دوران سلجوقی مرسون بوده که با تغییر نور و رنگ همراه بوده و در گذشته از آن به عنوان پارچه رنگ و نیم رنگ استفاده می کردند. در دوران سلجوقی و ابتدای اسلام، سبک ساسانی برروی طرح و نوع پارچه بسیار تاثیر گذار بوده که با گذشت زمان انواع طرح های اسلیمی و نقش های پیچیده و تصاویر زیبایی از صحنه های عاشقانه و جنگ های مختلف ایران در این صنعت استفاده میشد. از مشهور ترین پارچه این دوران می توان به طراز اشاره نمود که حاشیه ای کتیبه ای دار داشته. دردوران امویان و عباسیان طراز از جمله پارچه های گران قیمتی بوده که در کارگاه های قصربافته می شد.
با حمله مغول ها، ایران در تمام زمینه ها از جمله فرهنگی، هنری، اقتصادی و ... دچار رکورد گردید که این مشکلات برروی هنر پاره بافی تاثیر بسیار داشته و مرکز مهم پارچه بافی توسط مغول ها ویران گشتند. اما با قدرت رسیدن غازان خان و تدبیرهای رشید الدین فضل الله وزیرلو، زمینه های فعال شدن كانون های هنری فراهم شد. در این زمان ابریشم به عنوان یكی از اقلام صادراتی ایران درآمد. حتی معروف است الجایتو پس از فتح گیلان به جای مالیات از امرای شهر ابریشم می گیرد. بعد از این در زمان تیموریان علاوه بر خراسان بزرگ كه پیشتر هم در زمینه بافت پارچه شهرت داشت، شهرهای یزد، كاشان، كرمان و تبریز هم در این زمینه بسیار فعال شدند، به طوری كه محصولات خود را به سایر نقاط صادر می كردند. از نمونه های پارچه این دوران تعداد اندكی شناسایی شده است.
پارچه تنظیف و پارچه متقال از جمله پارچه هایی میباشد که تولید آن ها کم کم در شهر هایی مانند یزد آغاز گردید و به پارچه تنظیف یزد مشهور شد. لنگ مخصوص حمام از قدیمی ترین نوع پارچه به خصوص پارچه تنظیف به حساب می آید و شهر یزد را به عنوان بافنده لنگ یا همان پارچه تنظیف حمام می شناسند.
اگر بخواهیم به پارچه های شناخته شده سنتی ایران بپردازیم می توان موارد زیر را نام برد :
- کلوکه : پارچهٔ نخی که بیشتر برای چادر مشکی بکار میرفت
- کرپدوشین : یا کربدوشین پارچهای از خانوادهٔ کرپ که از ابریشم خام بافته میشد
- آغبانو : پارچهای نازک و پنبهای که بیشتر برای چارقد و چادر به مصرف میرسید
- دبیت : پارچهای نخی که بیشتر آستر لباس و رویهٔ لحاف میشد و نوع علی اکبری آن از همه مرغوب تر بود. حاج علی اکبر شخصی بود که دبیت را به کارخانههای دبیت بافی لندن سفارش میداد
- مخملهای کاشان
- زربفتهای کاشان : پارچههای زربفتی که در کاشان بافته میشود
- زربفتهای یزد : زربفتهایی که به دست زنان زردشتی یزد بافته میشد
- بورسا : بروسا یکی از بنادر معروف ترکیهاست که محصولات ابریشمی آن شهرت جهانی داشت
- شالهای کشمیر : این شالها را به تقلید از شالهای کشمیر با پشم شتر در کرمان میبافتند
- پارچههای زری دوزی شدهٔ اصفهان
- قدک نخی قزوین
- عبای لار
- شیرشکری
- بادیس
- جین
- ....
با پیشرفت علم و مخصوصا صنعت پارچه بافی روزانه طرح ها و انواع اقسام پارچه بافته شده و به بازار عرضه می گردد و به تامین نیاز کاربران پرداخته می شود.